فخرفروشی به خام‌فروشی/ حاشیه سود بالای پتروشیمی‌ها نتیجه رانت‌های نجومی خوراک و سوخت است نه مدیریت کارآمد!
تاریخ انتشار: ۱۱ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۱۲۶۶۲
مدیر گروه انرژی اندیشکده ماهد گفت: با تداوم جنگ روسیه و اوکراین و همچنین افزایش دنباله‌دار قیمت گاز در هاب‌های مختلف گازی دنیا و قیمت ارز، رانت نجومی از تعیین سقف ریالی نصیب پتروشیمی‌های خوراک گازی می شود
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی در سال ۲۰۲۱، در ایران بیش از دوبرابر متوسط جهانی برای کالا و خدمات انرژی مصرف می‌کند و روند مصرف سالانه برخلاف تجربه سایر کشورهای دنیا که کاهشی هستند، صعودی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با توجه به قیمت پایین خوراک و سوخت، شاهد استفاده غیربهینه و خارج از استاندارد صنایع در بخش انرژی و یوتیلیتی کشور هستیم. به استناد گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ارتباط با دلایل بالا بودن شاخص شدت انرژی در کشور، اولین دلیل قیمت پایین انرژی به دلیل رانت خوراک و سوخت ارزان به صنایع و شکل‌گیری صنایع سنگین انرژی‌بر با فناوری فرسوده یا قدیمی و روش‌ها تولید منسوخ است که موجب شده است به چنین وضعیت نابه‌سامانی در حوزه شدت انرژی صنایع برسیم.
این در حالی است که سال گذشته برای حمایت از صنایع بورسی، اشتباهی بزرگ رخ داد و این اشتباه بزرگ نه تنها درآمد پایدار برای دولت را از بین برد، بلکه موجب ایجاد رانت بزرگی برای صنایع مختلف از طریق سوخت و صنعت پتروشیمی برای سوخت و خوراک گازی شد که نه تنها به کشور عدم‌النفع چند ده میلیارد دلاری ایجاد کرد؛ بلکه موجب شد که مدیران این صنایع، سوددهی خود را به پای مدیریت کارآمد و بهینه خود بگذارند نه رانت نجومی که گرفتند.
در این زمینه با مهدی هاشم‌زاده مدیر گروه انرژی اندیشکده سیاست‌گذاری ماهد به گفتگو پرداختیم که در ادامه خواهید خواند.
هاشم‌زاده در رابطه با فرمول خوراک گاز پتروشیمی و اهمیت آن برای محاسبه یارانه انرژی صنایع اظهار کرد: در زمینه خوراک پتروشیمی‌ها به دلیل وابستگی قیمت سوخت صنایع به قیمت خوراک پتروشیمی‌ها، عملا مهمترین عامل برای محاسبه یارانه اعطایی به شکل سوخت یا خوراک به صنایع همین قیمت است. در رابطه با قیمت خوراک گازی پتروشیمی‌ها و فرمول آن، در سال ۱۳۹۴ پس از کش و قوس‌های فراوان، وزارت نفت بالاخره فرمول نرخ خوراک واحدهای پتروشیمی را بر اساس متوسط قیمت فروش داخلی گاز و همچنین چهار هاب گازی دنیا تعیین کرد و برای شفافیت هرچه بیشتر و امکان سرمایه گذاری در این صنعت، اعتبار این فرمول ١٠ سال تعیین کرد. این فرمول با در نظر گرفتن فروش گاز توسط ایران و همچنین چهار هاب گازی مهم دنیا، عملا یکی از بهترین فرمول‌ها برای تعیین قیمت خوراک پتروشیمی به دور از رانت و به شکل شناور و مرتبط با قیمت‌های جهانی است.
وی ادامه داد: بخش اول این فرمول میانگین قیمت چهار هاب گازی اروپا، آمریکا، کانادا و ژاپن؛ بخش دوم نیز میانگین قیمت فروش داخلی و خارجی گاز ایران است. بخش اول میانگین قیمت گاز صنعتی چهار بخش مهم صنعتی در دنیا است و بخش دوم نیز به دلیل فروش ارزان گاز به بخش خانگی و همچنین ناچیز بودن صادرات گاز، عملا بسیار پایین است و نسبت به بخش اول تقریبا معادل صفر است و به همین دلیل نیز در وضعیت فعلی گاز طبق فرمول شناور خوراک پتروشیمی‌ها، از همه هاب‌های گازی دنیا پایین‌تر است. اما سال گذشته با اعمال سقف ۵۰۰۰ هزار تومانی بر خوراک پتروشیمی در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ و عدم برابری قیمت سوخت صنایع با قیمت خوراک پتروشیمی، متاسفانه نه تنها حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه به دولت تحمیل شد؛ بلکه با احتساب هزینه و فایده راهکارهای جایگزین اعطای رانت سوخت و خوراک ارزان به این صنایع یا بازصادرات گاز طبیعی بدون فرآوری؛ در حداقلی‌ترین حالت بیش از ۳۵۰ هزار میلیارد تومان عدم‌النفع ایجاد شد که موجب کاهش شدید درآمد‌های پایدار بودجه نیز شده است
مدیر اندیشکده سیاست‌گذاری ماهد در پایان با اشاره به اینکه در وضعیت فعلی این رانت نجومی منجر به حاشیه سود بالا شده است و توهم مدیریت کارآمد در برخی ایجاد شده است؛ افزود: در واقع در شرایط فعلی با تداوم جنگ روسیه با اوکراین و همچنین افزایش دنباله‌دار قیمت گاز در هاب‌های مختلف گازی دنیا و همچنین افزایش قیمت ارز، رانت نجومی از تعیین سقف ریالی نصیب پتروشیمی‌های خوراک گازی می شود و درآمد ارزی پتروشیمی‌ها تحت تاثیر هر دو عامل افزایش چشم گیری پیدا خواهد کرد، ولی با توجه به تعیین سقف ریالی هزینه آن‌ها افزایش پیدا نمیکند و این یعنی سرازیر شدن سود‌های کلان به جیب پتروشیمی‌هایی که حتی در سال‌های تحریم نیز بالاترین حاشیه سود‌ها را به نام خود ثبت کرده اند.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: پتروشیمی نرخ خوراک و سوخت رانت خام فروشی مهدی هاشم زاده خوراک پتروشیمی پتروشیمی ها قیمت خوراک رانت نجومی خوراک گازی گازی دنیا خوراک گاز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۱۲۶۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تمرکز ایران برای تبدیل شدن به بازیگر اصلی گازی منطقه/ از تمدید قرارداد گاز عراق تا تکمیل ساخت خط لوله صلح
به گزارش تابناک اقتصادی؛ پتانسیل ایران برای تبدیل شدن به هاب گازی در منطقه توسط چندین عامل کلیدی پشتیبانی می شود. اولا، ایران دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان را در اختیار دارد که آن را به یک بازیگر کلیدی در بازار جهانی انرژی تبدیل می کند. ایران با داشتن منابع گازی فراوان، ظرفیت تامین گاز طبیعی کشورهای همسایه خود را دارد و در نتیجه همکاری و یکپارچگی منطقه‌ای را افزایش می‌دهد.
علاوه بر این، موقعیت جغرافیایی استراتژیک ایران، آن را به عنوان پلی بین کشورهای غنی از انرژی در آسیای مرکزی، مانند ترکمنستان، و بازارهای تشنه انرژی در جنوب آسیا و خاورمیانه قرار می دهد.
این موقعیت منحصربه‌فرد به ایران اجازه می‌دهد تا نقش مهمی در تسهیل ترانزیت گاز طبیعی از تولیدکنندگان به مصرف‌کنندگان ایفا کند و در نتیجه همکاری‌های منطقه‌ای و امنیت انرژی را تقویت کند.
در همین رابطه با فرشاد جامع کارشناس انرژی به گفتگو پرداختیم که در ادامه خواهید خواند؛
فرشاد جامع کارشناس انرژی در گفتگو با تابناک اقتصادی با اشاره به پتانسیل ایران برای تبدیل شدن به هاب گازی در منطقه اظهار کرد: در سال‌های اخیر، ایران گام‌های فعالانه‌ای برای تقویت همکاری‌های منطقه‌ای خود در بخش گاز برداشته است. تمدید قرارداد گاز عراق، از سرگیری سوآپ گاز با ترکمنستان و ساخت خط لوله صلح، همگی نشان دهنده تمرکز ایران به تقویت همکاری های انرژی با همسایگان خود است. ایران با تقویت روابط خود با کشورهای همسایه، نه تنها جایگاه خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار گاز منطقه ای تثبیت کرده است، بلکه زمینه را برای همکاری های آتی در این بخش فراهم کرده است.
علاوه بر این، ایران از روابط خود با بازیگران کلیدی انرژی مانند روسیه برای تحکیم بیشتر موقعیت خود به عنوان یک هاب گاز در منطقه استفاده کرده است. تحریم گاز تحمیل شده توسط روسیه و همچنین محدودیت هایی که برای صادرات گاز ترکمنستان به اروپا ایجاد شده است، فرصتی را برای ایران فراهم کرده است تا تجارت گاز خود را گسترش دهد و مشارکت های انرژی خود را متنوع کند. ایران با باز کردن خطوط واردات گاز با ترکمنستان و کاوش در مسیرهای جدید برای صادرات گاز به هند از طریق روسیه، آمادگی خود را برای سرمایه گذاری بر پویایی بازار و ایجاد اتحادهای استراتژیک در بخش انرژی نشان داده است.
وی ادامه داد: ایران علاوه بر تقویت همکاری های منطقه ای خود، بر توسعه زیرساخت های گاز داخلی خود نیز برای حمایت از اقدامات خود جهت تبدیل شدن به هاب گازی در منطقه تمرکز کرده است. سرمایه‌گذاری در تأسیسات ذخیره‌سازی گاز، خطوط لوله و پایانه‌های گاز طبیعی مایع (LNG) ایران را به زیرساخت‌های لازم برای رسیدگی به تجارت و فعالیت‌های ترانزیتی گاز مجهز کرده است. ایران با مدرن‌سازی زیرساخت‌های گازی خود، نه تنها امنیت انرژی خود را بهبود بخشیده، بلکه خود را به عنوان یک مرکز ترانزیتی قابل اعتماد برای جریان گاز طبیعی در منطقه قرار داده است.
با نگاهی به آینده، چشم انداز ایران برای تبدیل شدن به هاب گازی در منطقه به توانایی این کشور برای حفظ و گسترش تلاش های همکاری منطقه ای خود در بخش گاز بستگی دارد. ایران با تعمیق مشارکت با کشورهای همسایه، تقویت زیرساخت‌های انرژی و بهره‌گیری از مزیت‌های استراتژیک خود، می‌تواند جایگاه خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار گاز منطقه مستحکم کند. از آنجایی که ایران همچنان به دنبال هدف خود برای تبدیل شدن به یک هاب گازی است، این پتانسیل را دارد که چشم انداز انرژی در منطقه را متحول کند، یکپارچگی اقتصادی بیشتر را تقویت کند و توسعه پایدار را در آن سوی مرزها ترویج دهد.
این کارشناس انرژی در پایان گفت: توسعه همکاری‌های منطقه‌ای ایران در بخش گاز در تلاش آن برای تبدیل شدن به یک هاب گازی در منطقه مؤثر است. ایران با بهره گیری از منابع فراوان گاز طبیعی، موقعیت جغرافیایی استراتژیک و روابط دیپلماتیک قوی با کشورهای همسایه، پایه محکمی برای تقویت همکاری و یکپارچگی انرژی در منطقه ایجاد کرده است. از آنجایی که ایران به تقویت موقعیت خود به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار گاز منطقه ای ادامه می دهد، این پتانسیل را دارد که فرصت های جدیدی را برای رشد اقتصادی، امنیت انرژی و توسعه پایدار در منطقه باز کند.
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟